Ev sahipleri bu habere dikkat!..
Konut kira geliri istisnasından yararlanabilmek için kira gelirini bildirmeniz gerekiyor. Ayrıca ev sahibi kira gelirinin bildirilmezse para cezası kesilir...
Konutlardan elde edilen kira gelirleri beyan edilmez veya eksik
beyan edilirse, konut kira geliri istisnasından yararlanılamaz.
Milliyet'ten Prof. Dr. Metin Taş'ın köşe yazısına
göre Beyan edilmesi gereken kira gelirinin bildirilmemesi
halinde, mükellef adına iki kat birinci derece usulsüzlük cezası
kesilir ve kira geliri takdir komisyonunca takdir edilir.
İşte Metin Taş'ın yazısının tamamı...
Takdir edilen gelir üzerinden, gelir vergisi ile verginin bir katı
tutarında vergi ziyaı cezası kesilir. Ayrıca, gecikilen her ay için
yüzde 1,40 oranında gecikme faizi talep edilir.
Bu şekilde tahakkuk eden vergi, ceza ve gecikme faizi, tahakkuk
tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Ödenmediği takdirde,
vergi dairesince, geciken her ay için (ay kesirlerine
isabet eden gecikme zammı günlük olarak hesaplanır)
ayrıca yüzde 1,40 oranında gecikme zammı hesaplanmak suretiyle
cebren tahsili yoluna gidilir.
Elden ödenir mi?
Yaklaşık 9 yıl önce yapılan düzenleme ile elden kira ödeme devri
kapandı. 500 TL ve üzerindeki konut kiraları ile tutar sınırlaması
olmaksızın işyeri kiralarının banka veya PTT aracılığı ile ödenmesi
gerekiyor. Kiranın banka veya PTT’ye kiralayan adına yatırıldığı
tarihte kira bedeli tahsil edilmiş sayılır.
Kira bedelinin kiralayan (mal sahibi)
adına icra dairesine yatırılması durumunda ise kiralayanın bilgisi
olması koşulu ile kiranın ödendiği tarihte, kira bedeli tahsil
edilmiş sayılır. Kira, kiralayanın onayı ve bilgisi olmadan
yatırılmışsa, icra dairesi kiralayana yazı ile tebliğ eder. Bu
durumda kira bedeli kiralayanın haberdar olduğu tarihte tahsil
edilmiş sayılıyor.
Döviz ödemeler...
Kira bedelinin döviz (yabancı para)
cinsinden belirlendiği durumda, kira olarak tahsil edilen yabancı
para (döviz), kiranın tahsil edildiği
günkü Merkez Bankası döviz alış kuru ile değerlendirilir ve Türk
parası karşılığı kira geliri sayılıyor.
Yazlık evin kirası Yazlık evini bir süre kullanıp, boş kaldığı
dönemlerde kiraya verenlerin, tahsil ettikleri kiranın yıllık
tutarının 3 bin 800 TL’yi aşması halinde, kira gelirini yıllık
gelir vergisi beyannamesi ile beyan edip, gelir vergisini ödemeleri
gerekiyor.
‘Yurtdışı’ ayrımı
var...
Oturma veya çalışma izni alarak yurt dışında yaşayan Türk
vatandaşlarının Türkiye’deki gayrimenkullerinden elde ettikleri
kira gelirlerini beyan edip etmeyecekleri, elde ettikleri kira
gelirinin işyeri ve konut kira geliri olmasına göre değişiyor.
Diğer yandan Türkiye’de sahibi oldukları konutları kiraya verip
yurtdışında oturanların, yurtdışında ödedikleri konut kirasını
Türkiye’deki konut kira gelirlerinden indirimi Gelir İdaresi
tarafından kabul edilmiyor.
Ancak açılan davalarda da Yargı, “Konut olarak kiralanan
gayrimenkulün mahallinin yurtiçinde veya dışında bulunmasının
sonucu etkileyeceğine dair kanunda bir açıklık bulunmadığı
gerekçesi ile yurtdışında işçi olarak çalışanların da bulundukları
ülkelerdeki konutları için ödedikleri kira giderlerini, Türkiye’de
elde ettikleri kira gelirlerinden gider olarak
indirebileceklerine” karar veriyor.
‘Peşin tahsil eden’ ne
yapsın?
Kira gelirlerinde elde etme, tahsil esasına bağlıdır. Yani 2016
yılına ilişkin kira bedellerinin 2016 yılında tahsil edilmiş olması
halinde, tahsil edilen kira bedelleri 2016 yılının geliri sayılır.
Geçmiş yıllardan kalan kira alacaklarından tahsilat yapılırsa, bu
tahsilat, tahsilatın yapıldığı yılın hasılatı sayılır. Örneğin 2015
yılının kirasının 2016 yılında tahsil edilmesi halinde, 2016 yılı
geliri sayılarak 25 Mart akşamına kadar verilecek gelir vergisi
beyannamesiyle beyan edilmesi gerekiyor.
Bazı durumlarda kiracı, gelecek yıllara ait kira bedellerini de
peşin olarak öder. Peşin tahsil edilen gelecek yıllara ait kiralar,
tahsil edildikleri yılın değil, ait olduğu yılın hasılatı sayılır
ve bu hasılatın ilgili yıllarda beyanı gerekir.
Örneğin, 2016 yılı Mayıs ayında 01.05.2016-30.04.2018 tarihleri
arasındaki iki yıllık dönem için aylık 2.000 TL’den kiraya verilen
gayrimenkulün iki yıllık kirasının (48.000 TL)
peşin tahsil edilmesi halinde, kira bedelinin; - 2016 yılına
ilişkin olan 8 aylık kısmı (16.000 TL) 2016
yılının kira geliri olarak 1-25 Mart 2017 tarihinde, - 2017 yılına
ilişkin olan 12 aylık kısmı (24.000 TL) 2017
yılının kira geliri olarak 1-25 Mart 2018 tarihinde, - 2018 yılına
ilişkin olan 4 aylık kısmı (8.000 TL) ise 2018
yılının kira geliri olarak 1-25 Mart 2019 tarihinde, beyan
edilecek.
(PROF. DR. METİN TAŞ / MİLLİYET)