Kolesterol yüksekliğine dikkat!

Vücut kolesterolü kullanarak hormon, D vitamini ve yağları sindiren safra asitlerini üretir. Bu işlemler için kanda çok az miktarda kolesterol bulunması yeterlidir.

Kolesterol yüksekliğine dikkat!
Prof. Dr. Sabri Demircan'ın yazısı...

Kolesterol vücudumuzun bütün hücrelerinde bulunan yağ benzeri bir maddedir. Beyin, sinirler, kalp, bağırsaklar, kaslar, karaciğer başta olmak üzere tüm vücutta yaygın olarak bulunur. Vücut kolesterolü kullanarak hormon, D vitamini ve yağları sindiren safra asitlerini üretir. Bu işlemler için kanda çok az miktarda kolesterol bulunması yeterlidir.

Kötü kolesterol ve iyi kolesterol

- LDL kolesterol, kanda, kolesterolü taşıyan başlıca pakettir. Kanda yüksek olduğu zaman damarların iç yüzüne yapışıp, plaklar oluşturur. Kolesterol dışındaki bazı maddelerin de eklenmesiyle bu plaklar büyür. Damar sertliğinin oluşumunda önemli olan bu rolü nedeniyle LDL kolesterol kötü kolesterol olarak bilinir.

- HDL kolesterol, çevre dokulardaki kolesterolün karaciğere taşınıp eliminasyonunda rol alır. Yani dokuların kolesterolden zarar görmesini engeller. HDL kolesterolün yüksekliği hastalıklar açısından avantajlı olması sebebiyle iyi kolesterol olarak bilinir.

Kolesterol neden önemlidir?

Kalp ve beyin damar hastalığı, tüm toplumlarda ölümlerin en önde gelen iki nedenidir. Her iki hastalık aynı zamanda, sakat bırakıcı, belli oranda hastaların yaşam kalitesini değiştiren hatta bozan, tedavisi zor, uzun süreli ve maliyetli hastalıklardır. Bu hastalıkların oluşumunda damar duvarında oluşan yapısal bozulmalar ve nihayetinde damarlarda kan akımını engelleyen darlık veya tıkanmalar rol oynar. Kan kolesterol düzeyi belli oranların üzerine çıktığında, özel alıcıları tarafından kandan damar duvarı içine alınır. Burada biriken kolesterole vücudun oluşturduğu tamir mekanizması da eklenince, damar duvarında kalınlaşma, fonksiyonlarında bozulma ve sonuçta kan akımının olduğu lümende daralma gerçekleşir. Sonuçta, kalp ve beyin başta olmak üzere vücuttaki diğer organların beslenmesini sağlayan atar damarların organlara sunduğu kan miktarı az olacağından organlarda hasarlanma ve fonksiyon kaybı görülür.

Yüksek kolesterolün düşürülmesi için yapılması gerekenler nelerdir?

Genetik olarak yüksek kolesterolü olmayan kişilerde kolesterol düzeyleriyle ilgili sorun yaşanmasında bazı etkenler vardır. Bunlar, beslenme alışkanlığı, egzersiz alışkanlığı, diyabet (şeker) hastalığı ve başka nedenlerle kullanılan birtakım ilaçlardır. Kolesterol düzeyi yüksek olarak saptanmış kişilerde, eğer tedavi gerekiyorsa, başlangıçta ve hastanın tüm yaşamı boyunca bu faktörlere dikkat etmesi ve mümkünse düzeltmesi gereklidir. Diyet, egzersiz gibi yaşamla ilişkili önlemlere rağmen kolesterol değerleri açısından hedeflenen değerlere ulaşılamamışsa, o zaman ilaçla tedavi başlanmalıdır. Bu noktada bilinmesi gereken en önemli durum, hastalık riski fazla olup tedavi gereken veya hastalığa maruz kalmış hastalarda kolesterolün hedeflenen değerlere düşürülmesi ilaçla sağlanıyorsa, ilaç tedavisine hayat boyu devam edilmelidir. Kalp krizi, felç gibi hastalığa maruz kalmış kişilerde; kolesterol değeri yüksekse mutlaka kolesterol ilacı kullanılmalıdır.

Prof. Dr. Sabri DEMİRCAN / Akşam