Türk F-16'ları IŞİD'i hangi amaçla vurdu?..

Milliyet'te yer alan habere göre Türkiye, ilk kez ABD uçaklarıyla birlikte örgütün mevzilerini önceki akşam ve dün vurdu. Dört Türk savaş jeti, Adana’daki İncirlik üssünden havalanarak, koalisyon unsurlarının IŞİD’e karşı yürüttüğü Özgün Kararlılık Harekâtı’na önceki akşam ilk kez katıldı.

Operasyonda Halep’in kuzeyindeki yedi IŞİD mevzinin vurulduğu belirtildi.

Teknik belgenin ardından

Üste bulunan ABD unsurlarının bir süredir yürüttüğü operasyonlara, Türk F-16 jetleri 24 Ağustos’ta teknik belgenin imzalanmasının ardından katıldı. Türkiye’nin güvenli bölge için en uygun alan olarak belirlediği Azez-Cerablus hattını IŞİD unsurlarından arındırabilmek amacıyla yapılan operasyonların devam edeceği belirtiliyor. Bölge, IŞİD’den temizlenebilirse, oluşacak güvenli bölgeye ılımlı Suriyeli muhalifler yerleştirilecek. Bölge, Suriye rejimi ve IŞİD’den kaçan Suriye vatandaşlarının barındırılacağı bölge olarak da işlev görecek.

‘İşbirliği derinleştirilecek’

Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, şunlar kaydedildi: “Türkiye ve ABD arasında DEAŞ’la mücadele konusundaki mevcut işbirliğinin daha da derinleştirilmesi yönünde alınan kararlar kamuoyuna sunulmuştu. Türk Hava Kuvvetleri’nin Uluslararası Koalisyon’un DEAŞ’a karşı yürütülen Özgün Kararlılık Harekâtı çerçevesinde devam eden hava operasyonlarına katılımına ilişkin teknik nitelikteki belge de ABD ile 24 Ağustos 2015 tarihinde imzalanmıştı. Savaş uçaklarımız, bu çerçevede, Koalisyon’a ait savaş uçaklarıyla birlikte, Suriye’de belirlenen, ülkemiz güvenliğine de tehdit oluşturan DEAŞ hedeflerine karşı dün akşamdan itibaren ortak hava harekatı gerçekleştirmeye başlamıştır. Türkiye, 2013 yılından bu yana terör örgütleri listesine aldığı DEAŞ’tan kaynaklanan terör tehdidinin bertaraf edilmesine yönelik çabalara aktif desteğini ulusal düzeyde ve Uluslararası Koalisyon bünyesinde kararlılıkla sürdürecektir.”

‘Kapasitemiz güçlendi’

ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nin Twitter hesabında, “Türk Hava Kuvvetleri dün (önceki) koalisyonun IŞİD teröristlerine yönelik koordineli hava operasyonlarına katılmıştır. Türkiye’nin koalisyon hava operasyonlarına katılımı ortak düşmanımızı geriletme ve yenilgiye uğratma kapasitemizi güçlendirmektedir” değerlendirmesi yapıldı.

Türkiye bir süredir koalisyon güçlerinin operasyonlarına katılmak için bölgede güvenli bir bölgenin oluşturulması şartını öne sürüyordu. Bu şart, eğit-donat müzakerelerinde de, İncirlik’in koalisyon güçlerine açılması müzakerelerinde de gündeme gelmişti. Türkiye’nin bu ısrarının, önceki gün yapılan operasyonun da temel hedefi olduğu belirtiliyor. IŞİD’in ne kadar güneye çekileceğiyle doğru orantılı olarak, bölgenin güneye doğru derinliği de belli olacak.

PYD koridoru tepkisi

Türkiye, koalisyon güçlerinin kontrolünde oluşturulacak bölgenin, Esad rejimi ve IŞİD şiddetinden kaçan Suriyelilerin barınabileceği bir alan yaratacağı ve Türkiye’ye kitlesel göçü kademeli olarak engelleyebileceği tezini savunuyor. Türkiye; başından beri karşı olduğu PYD’nin Afrin ve Kobani’yi birleştirerek Türkiye’nin güneyinde geniş bir koridor oluşturmasının da engellenebileceğini düşünüyor. Türkiye’nin bu tezlerine karşı ABD tarafı, “güvenli bölge” ifadesine sıcak bakmıyor ve bu ifadenin koalisyona hukuki ve askeri bir sorumluluk yükleyeceğine dikkati çekiyor.

Türkiye’nin irtibatta olduğu ılımlı muhaliflerin de istemediği bir senaryo olan, “Kürt koridoru”nun gerçekleşmemesi için, güvenli bölge operasyonlarının yalnızca IŞİD hedef alınarak sürdürüleceği belirtiliyor.

Son dönemde bölgedeki Türkmen varlığına yönelen IŞİD tehdidinin de bu operasyonlarla azaltılması amaçlanıyor. Halen Türkiye’de kamplarda barınan Suriye vatandaşlarının da ülkelerine geri dönmesi için teşvik unsuru olabileceğine inanılıyor.