Türk-Rus ilişkilerinde yeni bir dönem

Yeni Şafak'ta yer alan habere göre Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya’nın Soçi kentinde bir araya geldi. İki liderin başbaşa ve heyetler arası zirvesi 3 saat sürdü. Heyetler arası görüşmenin ardından iki lider basın toplantısında verdiği mesajlarla Türkiye-Rusya ilişkilerinde yeni bir dönemin başladığı mesajını verdi.

Erdoğan, toplantıda özetle şunları söyledi:

"Siyasi ilişkilerimizde arzu edilen ivmeyi yakalıyoruz. 2016 ağustostan bu yana 5. kez bir araya geldik. Her iki tarafta da güçlü bir irade bulunuyor. Bugün başta ekonomik ve ticari konular olmak üzere istişarelerimizi yaptık. Sayın Putin ile Suriye krizi başta olmak üzere bölgesel konular ele alındı. İki ülke için Suriye 6 yıldır kanayan bir yara. Çocukların kadınların yaşlıların kimyasal silahlarla katledilmesine nasıl gözlerimizi kapatabiliriz?

KİMYASAL SALDIRI CEZASIZ KALMAYACAK

Kimyasal saldırıların sorumluların cezalandırılması konusunda anlaştık. Ülke olarak Suriye hakkında konuşmaya devam edeceğiz. Dostum Putin de bu drama son vermeyi samimi bir şekilde arzu ediyor. Türkiye-Rusya-İran garantörlüğünde uygulanan ateşkes, diğer adıyla çatışmasızlık önemli bir fırsat oluşturmuştur. Bu altın fırsat hesaba edilmemeli. Ateşkesin tahkim edilmesi hedefine ulaşmaya çalışıyoruz. Ateşkesi bozmaya yönelki her saldırı garantör ülkelerin emeklerini de baltalıyor. Bizim için temel öncelik akan kanın durması ve toprak bütünlüğünün korunmasıdır. Suriye’deki tüm terör örgütleriyle mücadeleyi dünyanın huzuru bakımından gerekli görüyoruz.

İDLİB ÇATIŞMASIZLIK BÖLGESİ OLACAK

(Suriye’de güvenli bölge oluşturulması) Başından itibaretn güvenli bölge ifadesini kullandık, kullanmaya da devam edeceğiz. İdlib’de ciddi sıkıntılar oluyor. Oradaki bir yeşil hatla bir çatışmasızlık bölgesi ilan edildi. Temenni ederim ki bu bölge korunmaya devam eder. Astana’daki önemli konulardan bir tanesi çatışmasızlığın karara bağlanması. Bu Suriye’de önemli bir adım atılmasına da vesile olur.

HER KONUDA MUTABIK KALINDI

Domates dışında her konuda mutabık kalındı. Şu anda bir geçiş süreci var. Bu arada ara formüller bulmak suretiyle süreci belirli bir zemine oturtacağız. Sayın Putin hepsini söyledi. Domates konusu dışında bütün konularda mutabık kaldık. Artık normalleşme sürecinin ötesine geçiyoruz."

Bölgenin kaderini değiştirecek

Dokuz ayda beş kez biraraya gelen iki lider baş başa görüşme öncesi kısa birer açıklama yaptı.

Rusya Federasyonu ile Türkiye arasındaki gerek ikili ilişkileri gerekse bölgesel sorunları etraflıca ele alma imkanı bulacaklarını belirten Erdoğan, “Üzerimizde önemli sorumlulukların olduğu bir dönemi yaşıyoruz. İnanıyorum ki Rusya ve Türkiye’nin burada atacağı adım, bölgenin kaderini değiştirecektir” dedi.

ÖZEL KARAKTERDE

Putin de Türkiye-Rusya ilişkilerinin özel bir karaktere sahip olduğunu belirterek, “İlişkilerimiz tam olarak anlaştığımız şekilde gelişmeye devam ediyor. Sayın Cumhurbaşkanı sizinle görüşme trafiğimiz, Türk-Rus ilişkilerinin tam normalleşme süresini tamamladıktan sonra çok özel bir karaktere sahip olduğunu bir kez daha vurgulamaktadır” diye konuştu.

STRATEJİK KARARLAR

Türkiye’deki anayasa değişikliğine ilişkin halk oylaması sonuçlarından dolayı Erdoğan’ı tebrik eden Putin, “Türkiye’deki iç siyasi durumun daha ileri gitmesi, Türk-Rus ilişkilerinin gelişmesini olumlu etkileyecektir. Çünkü sizinle beraber alacağımız kararların büyük bölümü stratejik öneme sahip olduğundan parlamentolarımızın onayını gerektiriyor” dedi.

Kısıtlamalar kaldırıldı

Türkiye ile ilişkilerin normalleşme sürecinin tamamlandığını belirten Putin, “Türkiye, Rusya için önemli ve perspektifli bir ortak oldu. Yakın geçmişte ilişkilerimiz bir dayanıklılık sınavından geçmiştir. Artık ortak işbirliğine dönüyoruz. İlişkilerimizin normalleşme süreci tamamlanmıştır. Sayın Erdoğan’la Suriye’de çözümün siyasi olduğu konusunda hemfikiriz. İki taraf arasında çatışmayı durdurabildik” dedi.

Putin iki ülke arasındaki ticaretteki kısıtlamalara yönelik soruya ise şu yanıtı verdi:

“Kısıtlamaların kalkacağını bugün ilan edebiliriz. Tüm kısıtlamaların kaldırılması konusunda mutabakata vardık. Ticarette milli para kullanılması kararı aldı. Kısıtlama ve yaptırımlar konusunu her yönden ele aldık. Bunlar ekonomiyi zedeler ve üreticiyi olumsuz etkiler. Domates yaptırımlara tabi olan tek ürün değil. Daha başka birçok konuyla ilgili yaptırımlar uygulanıyordu biz de bunların kaldırılacağı konusunda mütabakata vardık. Bizim üreticilerimiz büyük miktarlarda kredi aldılar. Bir üretim süreci söz konusu burada dolayısıyla domatesle ilgili kısıtlamalar devam edecek. Vizelerde de devam edecek. Ancak bazı uzmanların hem görevleri itibariyle hem de ticaret yapanlar için vize rejimi liberalleşebilir. Kendi pazarımızı Türk domatesine sonsuza kadar kapatmayacağız.”

Trump da destekliyor

ABD Başkanı Donald Trump’ın da çatışmasızlık bölgelerini desteklediğini belirten Putin, şu ifadeleri kullandı:

“Suriye krizi ancak ve ancak siyasi yollarla çözülebilir. Fakat bu siyasi sürecin gelişmesi için, ateşkesin ilan edilmesi ve çatışmaların durdurulması gerekiyor. Seçeneklerden biri çatışmazlık bölgelerinin oluşturulması. Bunu zaten ABD Devlet Başkanı’nın açıklamalarından birinde de bu ifade kullanıldı. Sayın Trump’la görüştük ve anladığım kadarıyla Amerikan yönetimi de bunu destekliyor. Rus tarafı Şam ve Tahran’la bir ön görüşme yaptı. Hepimizin ortak görüşmesi belirli mekanizmaların oluşturulması yönündedir.”