Yeni çıkan benler neyin işaretçisi?

Cilt kanserleri; tüm dünyada özellikle iklim değişiklikleri, UV ışınları ve havaya salınan kimyasalların artması sebebiyle görülme sıklığı en hızlı artan kanser türlerindendir...

Yeni çıkan benler neyin işaretçisi?
Akşam Gazetesi'nden Aysun Yıldız Güngör'ün haberine göre Gayrettepe Florence Nightingale Dr. Ar. Gör. Zahide Eriş Eken, en ölümcül cilt kanserlerinden olan bu hastalıkta erken tanının hayati önemine dikkat çekiyor…

Cilt kanserleri arasında kötü huylu olan ve Malin Melanom olarak adlandırılan cilt kanseri, deriye renk veren hücrelerden köken alır ve çok hızlı ilerler. Malign melanom lezyonlarının yüzde 30’u bir ben üzerinde gelişirken yüzde 70’i normal cilt zemininde oluşur. Melanom erken evrede tanı konulduğunda etkin bir şekilde tedavi edilebilir. Ancak bu dönemde tanı konulamazsa hızla bölgesel lenf düğümlerine, ardından tüm vücuda yayılır ve tedavi şansı önemli ölçüde ortadan kalkar.

ERKEN TESPİT ÖNEMLİ

Tümör erken dönemde tespit edilip çıkarılırsa, hastaların yaşam süresinde herhangi bir değişiklik olmadan yaşamlarına devam edebilirler. Ne yazık ki toplumumuzda yanlış inanışlar söz konusu. Böyle bir lezyon geliştiği zaman bıçak değmesinin kanserin vücuda yayılmasına neden olabileceği düşüncesi,  tanıda gecikmeye hatta hastaların hayatını kaybetmesine neden oluyor. El içi ayak tabanından tutun da tırnak yatağına kadar derinin herhangi bir yerinde ortaya çıkabilmekle birlikte daha çok güneş hasarının yoğun olduğu vücut alanlarında gözleniyor. Tarım toplumu olduğumuz için ülkemizde melanom, kronik ultraviyole güneş maruziyetinin daha yoğun olduğu baş ve boyun bölgesinde görülüyor.

BENLERİNİZİ MUAYENE EDİN!

Bu esnada saptanan bende asimetri, sınırda düzensizlik, renk değişikliği (benin birden çok renk içermesi), belirgin büyüme, iltihabi reaksiyon ya da kanama cilt kanserine işaret edebilir. Bununla birlikte değişik görünümlü, hızlı büyüyen, pigmente bir lezyonun saptanması durumunda da acilen bir dermatoloğa başvurulmalıdır.

Deri kanseri gelişim riski yüksek olan kişiler kimlerdir;

- Açık tenli, renkli gözlü, kızıl-sarı saçlı veya kolaylıkla güneş yanığı gelişebilen deri tipindeki kişiler

- Uzun süre veya aralıklı olarak yoğun güneş ışığına maruz kalmış kişiler

- Ailesinde deri kanseri malin melanom olan kişiler

- Ailesinde ve kendisinde deri kanseri dışında kanser olanlar ve organ nakil hastaları

- Anormal görünümlü nevüsü olan kişiler

- Doğumsal çok sayıda benleri olanlar


BENLERİN TAKİBİ GEREKLİ

Benler deriye renk veren hücrelerin oluşturduğu deri değişiklikleridir. Vücudumuzda çok sayıda ben görülebilir. Bu benlerin bazıları doğuştan, bazıları güneşe maruz kalınması sonucu sonradan oluşurlar. Benler; kahverengi, siyah ya da koyu mavi renkte olabilirler. Her renk değişikliği ya da kabarıklık ben değildir. Deride var olan değişikliğin, ben olup olmadığı konusunda dermatoloji uzmanınızdan görüş almak gerekir.

Özellikle risk altında olanlar, çok sayıda beni olanlar mutlaka bilgisayarlı dermatoskopi yöntemiyle ben haritalamalarını yaptırmalı ve takip altında olmalı. Mevcut bende ani gelişen düzensizlik, renk değişimi, ağrı, kaşıntı ve kanama görülmesi durumunda acilen doktora başvurulmalı. Kesinlikle benlerle oynanmamalı ve sıkılmamalıdır.

KORUNMAK İÇİN NELER YAPMALIYIZ?

Özellikle çocuklarımızda güneşten korunmaya daha çok önem vermemiz gerekir. Çünkü çocuklarda gelişen şiddetli güneş hasarı DNA’da bir takım bozukluklara neden olabilmekte ve cilt kanseri riskini artırmaktadır.

- Çocuklara uygun filtreli güneş koruyucu kremler kullanılmalıdır. Genellikle UVA ve UVB’ye karşı koruyucular içeren 30 SPF ve üzeri güneş kremlerini öneriyoruz. 

- Güneş koruyucular güneşe çıkmadan 30 dakika önce sürülmeli ve gerekirse üç dört saatte bir yenilenmeli.

- Güneşin dik geldiği 11:00-16:00 saatleri arasında da gölgede kalınması gereklidir.

- Solaryumdan ise tümüyle uzak durulmalı hatta ABD ve Avrupa’da olduğu gibi ülkemizde de 16 yaş altına solaryumun yasaklanması gerekli.