Hakikat Değişmez, Değişene Hakikat Denmez!
Anneler bu uyarıya dikkat!..
Bebekler nasıl beslenmelidir? Yanlış beslenme, çocukluk döneminde hangi sorunlara zemin hazırlar? Çocuğun fiziksel, ruhsal ve mental sağlığını ilgilendiren en önemli mesele..
Bugün'den Serda Kıvılcım'ın haberine göre
bebeklik döneminde başlayan tamamlayıcı beslenme
çocuğun tüm hayatını etkiliyor. Medipol Üniversitesi
Hastanesi Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve
Beslenme Uzmanı Doç. Dr. Gökhan Baysoy; bebeklik
dönemindeki beslenme hatalarının büyüme geriliğine
davetiye çıkardığını vurguladı. Baysoy beslenmeyle
ilgili önemli bilgiler paylaştı…
BEYİN GELİŞİMİNİN EN HIZLI OLDUĞU YILLAR
Anne sütü doğumdan sonraki ilk 6 ay bebeğin tüm besin gereksinimlerini karışlamaktadır. Altıncı aydan sonra bebeklere anne sütünün yanında ek besinlerin başlandığı dönem tamamlayıcı beslenme olarak adlandırılmaktadır. Tamamlayıcı beslenme bebeğin büyümesinde kritik bir dönem olup bu dönemde bebeğin katı gıdaları çiğnemeyi öğrenmesi ve besinleri güvenli bir şekilde akciğerine kaçırmadan yutmayı öğrenmesi gerekmektedir.
Tamamlayıcı beslenmenin başlanmaması ya da besinlerin bebeğin gelişim düzeyine uygun verilmemesi, düşük kalorili içecek ya da yiyeceklerin verilmesi kilo alımını olumsuz yönde etkilemektedir. Bu durum, bebeklerin beyin gelişiminin en hızlı olduğu yaşamın ilk 2-3 yılında yetersiz beslenmesine yol açmaktadır.
HATALI BESLENME DAVRANIŞSAL SORUNLAR ORTAYA ÇIKARTIYOR
Bebeğe verilen besinlerin kıvamının yaşla birlikte artırılması da önem taşımaktadır. Bebek 6-7 ay civarında genellikle püre tarzında besinleri yiyebilirken, 8. aydan sonra çatalla ezilerek küçük parçalar haline getirilmiş besinleri, 9.10. aydan sonra da ezilmemiş yumuşak besinleri eline alarak kendisi yiyebilmektedir. Katı besinlerin çiğnenip yutulması bebek için bir öğrenme süreci olduğu için tamamlayıcı beslenmenin başlandığı dönemde beslenme sırasında öksürme, öğürme, besini tükürme gibi belirtiler olabilir. Bu belirtiler yanlış yorumlanarak bebeklere sürekli blenderden geçirilmiş besinler verilmesi de bebeğin çiğnemeyi öğrenememesiyle sonuçlanacaktır. Bebeklere aylarına uygun kıvamda besinlerin verilmemesi hem beslenme yetersizliğine hem de beslenmeyle ilgili davranışsal sorunların ortaya çıkmasına yol açabilir.
Sonuç olarak tamamlayıcı beslenme bebeklikteki kritik dönemlerden birisi olup bu dönemde yapılacak hatalar bebekte büyüme geriliğine ve davranış sorunlarına yol açabilmektedir.
YEMEĞİNİ AİLE SOFRALARINDA YEDİRİN
Öğünlerin bebek için bir öğrenme ve sosyalleşme alanı olduğu ve bebeklerin görerek ve yaparak öğrendiği akılda tutularak 6. aydan sonra mümkün olan her seferde bebeklerin öğünlere aile sofrasında katılmaları sağlanmalıdır.
YAVAŞ VE SABIRLA BESLEYİN
Tamamlayıcı beslenme sırasında Dünya Sağlık Örgütü’nün “duyarlı besleme” olarak adlandırdığı yaklaşımın uygulanması önemlidir. Duyarlı besleme davranışında bebeklerin yavaşça ve sabırla beslenmesi, yemek yemeğe teşvik edilmeleri ancak kesinlikle zorlanmamaları, beslenme sırasında bebekle konuşulması ve göz temasının sürdürülmesi vurgulanmaktadır.
ZORLA YEMEK YEDİRMEYİN
Bebekler bir yaşına yaklaştıkça kendi kendilerini beslemekten zevk aldıkları ve buna engel olunduğunda tepki gösterecekleri ve beslenmeyi reddedebilecekleri de akılda tutulmalıdır. Bebeklerin tamamlayıcı beslenme döneminde beslenme aralarının uzayacağı da unutulmamalıdır.
Bebeklerin 6. aydan sonra da 2-3 saat gibi aralıklarla sık beslenmesi ya da aç değilken beslenmesi bebeği üzmekte, sinirlendirmekte ve beslenmeye karşı olumsuz duygular, mide bulantısı ya da kusma gibi tepkiler göstermesine neden olmaktadır. Bu durum, bebeğe bakan kişilerde iştahsızlık olarak yorumlanabilmekte ve bebeğe gereksiz tetkikler yapılmasına ve tedaviler uygulanmasına yol açmaktadır.
BEYİN GELİŞİMİNİN EN HIZLI OLDUĞU YILLAR
Anne sütü doğumdan sonraki ilk 6 ay bebeğin tüm besin gereksinimlerini karışlamaktadır. Altıncı aydan sonra bebeklere anne sütünün yanında ek besinlerin başlandığı dönem tamamlayıcı beslenme olarak adlandırılmaktadır. Tamamlayıcı beslenme bebeğin büyümesinde kritik bir dönem olup bu dönemde bebeğin katı gıdaları çiğnemeyi öğrenmesi ve besinleri güvenli bir şekilde akciğerine kaçırmadan yutmayı öğrenmesi gerekmektedir.
Tamamlayıcı beslenmenin başlanmaması ya da besinlerin bebeğin gelişim düzeyine uygun verilmemesi, düşük kalorili içecek ya da yiyeceklerin verilmesi kilo alımını olumsuz yönde etkilemektedir. Bu durum, bebeklerin beyin gelişiminin en hızlı olduğu yaşamın ilk 2-3 yılında yetersiz beslenmesine yol açmaktadır.
HATALI BESLENME DAVRANIŞSAL SORUNLAR ORTAYA ÇIKARTIYOR
Bebeğe verilen besinlerin kıvamının yaşla birlikte artırılması da önem taşımaktadır. Bebek 6-7 ay civarında genellikle püre tarzında besinleri yiyebilirken, 8. aydan sonra çatalla ezilerek küçük parçalar haline getirilmiş besinleri, 9.10. aydan sonra da ezilmemiş yumuşak besinleri eline alarak kendisi yiyebilmektedir. Katı besinlerin çiğnenip yutulması bebek için bir öğrenme süreci olduğu için tamamlayıcı beslenmenin başlandığı dönemde beslenme sırasında öksürme, öğürme, besini tükürme gibi belirtiler olabilir. Bu belirtiler yanlış yorumlanarak bebeklere sürekli blenderden geçirilmiş besinler verilmesi de bebeğin çiğnemeyi öğrenememesiyle sonuçlanacaktır. Bebeklere aylarına uygun kıvamda besinlerin verilmemesi hem beslenme yetersizliğine hem de beslenmeyle ilgili davranışsal sorunların ortaya çıkmasına yol açabilir.
Sonuç olarak tamamlayıcı beslenme bebeklikteki kritik dönemlerden birisi olup bu dönemde yapılacak hatalar bebekte büyüme geriliğine ve davranış sorunlarına yol açabilmektedir.
YEMEĞİNİ AİLE SOFRALARINDA YEDİRİN
Öğünlerin bebek için bir öğrenme ve sosyalleşme alanı olduğu ve bebeklerin görerek ve yaparak öğrendiği akılda tutularak 6. aydan sonra mümkün olan her seferde bebeklerin öğünlere aile sofrasında katılmaları sağlanmalıdır.
YAVAŞ VE SABIRLA BESLEYİN
Tamamlayıcı beslenme sırasında Dünya Sağlık Örgütü’nün “duyarlı besleme” olarak adlandırdığı yaklaşımın uygulanması önemlidir. Duyarlı besleme davranışında bebeklerin yavaşça ve sabırla beslenmesi, yemek yemeğe teşvik edilmeleri ancak kesinlikle zorlanmamaları, beslenme sırasında bebekle konuşulması ve göz temasının sürdürülmesi vurgulanmaktadır.
ZORLA YEMEK YEDİRMEYİN
Bebekler bir yaşına yaklaştıkça kendi kendilerini beslemekten zevk aldıkları ve buna engel olunduğunda tepki gösterecekleri ve beslenmeyi reddedebilecekleri de akılda tutulmalıdır. Bebeklerin tamamlayıcı beslenme döneminde beslenme aralarının uzayacağı da unutulmamalıdır.
Bebeklerin 6. aydan sonra da 2-3 saat gibi aralıklarla sık beslenmesi ya da aç değilken beslenmesi bebeği üzmekte, sinirlendirmekte ve beslenmeye karşı olumsuz duygular, mide bulantısı ya da kusma gibi tepkiler göstermesine neden olmaktadır. Bu durum, bebeğe bakan kişilerde iştahsızlık olarak yorumlanabilmekte ve bebeğe gereksiz tetkikler yapılmasına ve tedaviler uygulanmasına yol açmaktadır.