En büyük bomba Aliyev ailesi!..
WikiLeaks belgelerinin ardından bu kez de OffshoreLeaks belgeleri patladı. 170 ülkedeki 130 binden fazla multimilyoner zenginin paravan şirketler ve offshore hesaplarla nasıl vergi kaçırdığı ortaya çıktı
Her şey Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsoriyumu'nun
posta adresine gelen bir sabit disk ile başladı. Kim tarafından
gönderildiği bilinmeyen diskin içinde tam 260 gigabyte büyüklüğünde
yazışma ve belge bulunuyordu. Gazeteciler, diski incelemeye
başladıklarında belki de tarihin en büyük gazetecilik olayıyla
karşı karşıya olduklarını anladılar. Aralarında 2 milyon elektronik
posta mesajının da yer aldığı belgelerde 170 ülkeden 130 binden
fazla ultra-zenginin, siyasetçinin, sanatçının, politikacı eş ve
çocuklarının dünyanın dört bir yanındaki offshore bankalarda
bulunan hesapları ve vergi kaçırmak için kurdukları paravan
şirketler yer alıyordu. ABD'nin gizli yazışmalarını konu alan
WikiLeaks belgelerinden 150 kat daha fazla sayıdaki dokümanı birkaç
kişinin okuyarak tasniflemesi mümkün değildi. Hemen 40 ülkeden 86
gazetecinin oluşturduğu bir ekip oluşturuldu. Aralarında ABD'den
Washington Post, İngiltere'den Guardian ve BBC, Belçika'dan Le
Soir, Almanya'dan Süddesutsche Zeitung muhabirlerinin bulunduğu bu
ekip büyük bir gizlilik içinde tam 15 ay ellerindeki milyonlarca
belgeyi inceledi. Ve dün bombalar ardı ardına patladı.
Almanya: Bize verin
Dünyanın dört bir yanında belgeleri temin eden gazeteler internet
sitelerinden ilk parti haberleri yayınlamaya başladı. Belgelerin
teker teker ortaya çıkmasının ardından offshore hesaplarda 32
trilyon dolar tutan yüzbinlerce zengini de korku saldı. Daha bir
gün önce Bütçe Bakanı'nı İsviçre'de 20 yıldır gizli hesaplar
bulundurduğu ortaya çıkınca kaybeden Fransa Cumhurbaşkanı Françis
Hollande, bu kez de Offshore Leaks ile sarsıldı. Hollande'ın seçim
kampanyasındaki sağ kolu ve 'kasası' olarak bilinen Jean Jacques
Augier'in Cayman Adaları'nda gizli hesapları bulunduğu ve vergi
kaçırdığı anlaşıldı. 30 yıllık bir dönemi kapsayan belgelerde yer
alan paravan şirketler ve offshore hesaplarla her yıl en az 280
milyar dolar vergi kaçırıldığı tahmin ediliyor. Belgelerde onlarca
Alman'ın da bulunduğu iddiasının ardından ilk harekete geçen
Almanya hükümeti oldu. Alman Maliye Bakanı Schauble, 'Gazeteciler
belgeleri mutlaka resmi otoritelerle paylaşmalı' açıklaması yaptı.
Mali krizdeki Yunanistan da listedeki 107 şirketin peşine
düştü.
En büyük bomba Aliyev ailesi
OffshoreLeaks'in ortaya çıkardığı siyasiler arasında en önemli isim
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve ailesi oldu. Aliyev'in
aile üyelerinin en az 4 offshore şirkette hisse sahibi oldukları
ortaya çıktı. Dahası, ülkede 4.5 milyar dolarlık inşaat ihalesi
kazanan Hassan Gozal isimli işadamının başkanın kızları Arzu ve
Leyla adına Virgin Adaları'nda kurulan offshore şirketlerinin de
direktörlüğünü yaptığı anlaşıldı. Bu şirketlerin Azeri
milletvekillerinin şirket sahibi olmasını engelleyen anayasa
hükmünü ihlal edip etmediği şimdiden tartışma konusu oldu. Belgeler
ayrıca Arzu ve Leyla'nın 2008 yılında babaları ikinci kez
cumhurbaşkanı seçildikten 2 ay sonra şirketleri kendi üzerlerine
aldıklarını gösteriyor. Kızların adres olarak gösterdikleri
Dubai'deki lüks evin değeri ise en az 6 milyon dolar olarak
hesaplanıyor. Aliyev'in, cumhurbaşkanlığı öncesinde de parlamentoda
görev yapıyordu. İlham Aliyev, eşi Mihriban ve kızları belgelerin
ortaya çıkmasından sonra sorulan soruları cevapsız bıraktı.
İşte hedefteki zenginler
- Çoğu Virgin Adaları'nda bulunan 2.5 milyon hesabın 46 vergi
cenneti ülkede bulunduğu açıklandı.
- Belgelerde Aliyev ailesinin yanısıra Rusya, Kanada, Pakistan,
Filipinler, Tayland, Moğolistan gibi ülkelerde siyasilerin ve
ailelerinin vergi kaçırmak ve/veya servetlerini gizlemek için para
cennetlerine başvurdukları görülüyor.
- Mega zenginlerin yat, malikane, pahalı sanat eserleri alırken
gizliliklerini korumak ve vergi ödememek için alımlarını offshore
ülkelerdeki hesaplar üzerinden yaptıkları anlaşılıyor.
- UBS, Clariden ve Deustche Bank gibi birçok bankanın müşterilerine
sürekli olarak gizlilik vaadeden offshore şirketlerle ilgili
raporlar sunduğu ortaya çıktı.
- Moğolistan'da eski finans bakanı ve meclis başkan yardımcısı
Bayartsogt Sangajav'ın offshore hesapları ortaya çıkarıldı.
Sangajav, 'Sanırım istifa etmem gerekecek' dedi.
- Rusya Başbakan yardımcısı Igor Shuvalov'un eşi Olga Shuvalova
belgelerde yer alan isimlerden biri oldu. İlk açıklamasında
'yasadışı birşey yapmadığını' söyledi.
- Kanadalı bir senatörün eşi Tony Merchant'ın 800 bin dolarını
vergi cennetlerinde tuttuğu anlaşıldı.
- Defalarca yolsuzlukla itham edilen Filipinler eski diktatörü
Ferdinand Marcos'un en büyük kızı Maria Imelda Marcos da belgelerde
en çok ismi geçen ünlülerden biri oldu.
- İspanya'nın en büyük sanat koleksiyoncusu ve eski İspanya güzeli
Barones Carmen Thyssen-Bornemisza'nın sanat eserlerini satın
alırken offshore şirketlerini kullanarak vergi kaçırdığı
anlaşıldı.
- Doğu Alman istihbaratının eski müdürünün oğlu Franz Wolf,
Almanya'daki isimler arasında en çok göze çarpan kişi oldu.
- İsviçre'de 300, İtalya'da 200 kişinin listelendiği, Yunanistan'da
ise 103 ismin listede olduğu belirtildi.
- Hindistan'da iki milletvekilinin offshore hesapları ortaya çıktı.
Her ikisinin de koltuğunu kaybedeceği belirtiliyor.
- Zimbabve diktatörü Robert Mugabe'nin halkı yokluk içinde yaşarken
tüm servetini vergi cennetlerinde tuttuğu anlaşıldı.
Uğur KOÇBAŞ / VATAN İNTERNET SİTESİ