Van eroinin pençesinde!..
Korkunç depremin yaralarını hâlâ saramayan Van’da üç anne. Üçünün de oğlu eroin bağımlısı. Krize girdiğinde canavarlaşan, çalan oğulları var. Allah’a yalvarıyorlar, iyileşsin, hapse girsin ya da ölsün diye. Eroinin leblebi çekirdek gibi satıldığı, kullanım yaşının 8’e düştüğü iddia edilen Van’da ted
VAN’ın kenar mahallesi Şabaniye’de yaşıyor Meryem (45). 15 yaşında
baba dayağından kumalığa kaçıp, koca dayağına düşmüş. Üç çocuğu da
resmi nikâhlı ilk eşin üzerinde. En küçük oğlu Emre, dört yıldır
eroin bağımlısı. Meryem, oğlunu tedavi ettirmeye, buşehirden
uzaklaştırmaya kararlı. Bu annelerin çığlıkları duyulsun, devlet
kapıları onlara açılsın diye, Uyuşturucuyla Mücadele Derneği
kuracak. Van Kadın Dayanışma Derneği (VAKAD) üyesi olan Meryem, bir
öncü. Van’daki evinde, Meryem ve kader ortağı Asiye ile Destegül’ü
dinliyoruz.
ÇARK NASIL İŞLİYOR?
Van’da çok sayıda bekâr evi var. Bu depremden hasar gören izbe
evlerde, 8-10 yaşlarında bağımlı çocuklar da kalıyor. Sokaklarda
kaçak sigarayla satarken torbacılık da yapıyorlar. Minibüs
durakları, Hz. Ömer Cami Parkı, Sanat Sokağı, okul önleri ve
mezarlıklar da eroin trafiğinin yoğun olduğu adresler. “Her yerde
ve çok yakınımızdalar. Komşularımız hem kullanıcı, hem satıcı”
diyorlar.
NEDEN UCUZ?
Annelerin anlattığına göre Gürpınar ve Başkale köylerinde eroin
imalathaneleri var. İstanbul uyuşturucu piyasasından çok ucuz
olmasının ilk nedeni bu. Mesela Van’da 1 gramın 20’de 5’inin paket
fiyatı 25 TL. İstanbul’da ise 80 TL. Diğer nedeni de, alım gücü
düşük olanlar için “eroin kirlisi” adı verilen türün rağbette
olması. İstedikleri de şu: Binlerce eroin bağımlısı gencin olduğu
Van’da acilen bağımlı tedavi merkezi açılmalı. Vali, bağımlıların
annelerine kulak tıkamayı bırakıp makamında kabul etmeli,
uyuşturucuyla mücadelenin yol ve yöntemlerini annelerle diyalog
kurarak hayata geçirmeli. Ve, yürek dağlayan hikâyelerini şöyle
anlatıyorlar:
Meryem: TEDAVİ OLACAK YER YOK
“Oğlum Emre (24), lise 2’nci sınıfta eroin bağımlısı oldu; İranlı
bir taksi şoförü alıştırmış. Askerde bırakmıştı ama Van’a dönünce
başladı. Para vermediğimde kırıp döküyor. Evdeki mutfak tüpü,
lastik pompası, kablo, tost makinesi, ışıldak, tencere ne bulursa
satıyor. Bölgenin tek rehabilitasyon merkezi, Elazığ Ruh ve Sinir
Hastalıkları Hastanesi’ne başvurdum ama Bağımlılık Tedavi Merkezi 8
yatak kapasiteliymiş. Yer yok. Tek isteğim oğlumu tedavi ettirmek,
çok uzak ve küçük bir şehirde yaşayıp çalışmasını
sağlamak.”
DESTEGÜL: OĞLU 307 KG’YLA
YAKALANDI
“İsmail (21), lise 2’deyken, baliden eroine döndü. Battaniye, çay,
para, saat, bilezik, teyp, kredi kartı ne bulursa çalıyor. Büyük
oğlum Nazır (28), 307 kilogram eroinle İstanbul’da yakalandı. Eşim
de hapiste. Kumam ve üç çocuğu, ben ve iki oğlum, bir başımıza
kaldık. Küçük oğlum Taner, terzide çalışıp bize bakıyor. İsmail
para vermezsek dövüyor, kendini pencereden atıyor. İsmail keşke kız
olsaydı. Her gün ölüyorum, her gün ağlıyorum. Elimden bir şey
gelmiyor.”
ASİYE: ÇOK ŞÜKÜR HAPSE GİRDİ
“Ferhat (24), lise mezunu. Dört yıl önce askerden gelince başladı.
Kocamın emekli ikramiyesi, iki dairemiz, Fırat’ın eroin parası ve
tedavisi için gitti. Hastaneden çıkıp Van’a gelince yeniden başladı
her seferinde. Plazma televizyonumuzu, bileziklerimi çaldı.
Babasının kafatasını üç yerinden kırdı, elini dirseğine kadar
kesti. Kuran’ı kaldırdım. Ya rabbim ya öldür ya hayırlı bir kapı aç
dedim. Çok şükür hapse girdi. 20 gündür hapiste. Telefon
dinlemesine takıldı, eroin satarken yakalandı.”
SOKAKLAR EROİN KOKUYOR
EROİN bağımlısı çocuklarla da konuştuk. İşte söyledikleri:
Emre: “Üç buçuk saatte bir krize giriyorum. Günde 6 kez
kullanmak zorundayım. Kafa yapıyor diye değil, normal bir insan
gibi olabilmek için içiyorum. Para yetiştiremeyince iki çarem var:
Biri torbacılık ama şimdilik ayıptır diye yapmıyorum. Diğeri de mal
sahibine kiracılık yapmak, evi eroin deposuna çevirmek. Hem aylık
içeceğimi hem de malın kârından payımı alırım. Tedavi olursam
gitmek zorundayım Van’dan. Çünkü sokaklar eroin kokuyor. Hemen
tanıyorum, sigaranın içinde yanan eroini.”
BAĞIMLI MESKENİ
ŞEHİTLİK
ŞABANİYE Mahallesi’nde, adını Osmanlı Rus Harbi’nde şehit
düşenlerden alan Şehitler Mezarlığı var. Mezarlık, yıllardır eroin
alışverişinin yapıldığı ve kullanıldığı bir adres. Emre, mezar
taşının üstüne oturuyor. Folyoya eroini döküyor. Çakmağın ucundaki
enjektör iğnesinden ateş püskürüyor. Bir eliyle folyonun altında
gezdirirken, diğer elindeki pipetle dumanı yutuyor.
KULLANIM %80
Münevver Ölmez (VAKAD gönüllüsü) de şunları anlatıyor: “Öğrenci,
veli ve okul yöneticilerine iki yılda 150 kez madde bağımlılığı ve
mücadele semineri verdik. Psikiyatrlardan biri, Van’da uyuşturucu
yaşının 8’e düştüğünü söyledi. İki kez evimi değiştirdim. Komşu
çocukları bahçede ateş yakıp eroin ısıtıyordu, aileleri satıcıydı.
Aileler çocuklarına sokakta sigara sattırıyor. Çocuk bir süre sonra
eroin içici ve satıcısı oluyor. Çocukların bile tanıdığı satıcıları
polis asıl tanımaz? Operasyonlar sık yapılmalı. Okul sonrası
gençlerin eğleneceği yer yok. Geç saatlere kadar başıboş
dolaşıyorlar. Çok çocuklu aileler bilinçsiz ve ilgisiz. Beş yıl
önce gençlerde kullanıma oranı yüzde 70’ti, şimdi 80’e ulaştı.”
GÜLDEN AYDIN / HÜRRİYET İNTERNET SİTESİ