Bu gidişle marketlerde zamlı ürün bile bulamayız

Sözcü Gazetesi'nden Erdoğan Süzer'in haberine göre iktidar neredeyse her gün artan gıda fiyatlarını marketlerde yaptığı etiket denetimleriyle durdurmaya çalışıyor. Müfettişler market market dolaşıp etiket kontrol ediyor. Ancak gıdadaki zamların asıl nedeni olan girdi fiyatlarındaki olağanüstü artışlara hâlâ çare üretilemedi. Tarımsal üretimin en önemli girdileri arasında yer alan gübreye geçen yıldan bu yana yüzde 230'lara varan oranlarda devasa zamlar geldi. Ekim yapmaktan gözü korkan çiftçi şimdi kara kara düşünüyor.

ZAM ÜSTÜNE ZAM

Çiftçinin tarımsal üretimde kullandığı en önemli girdiler arasında yer alan amonyum sülfat gübrenin tonu geçen yıl haziran ayında 940 liraydı. Bugün aynı gübre 3 bin 100 liradan satılıyor. Artış oranı yüzde 230. DAP gübresi aynı dönemde yüzde 206 zamla 2 bin 250 liradan 6 bin 900 liraya, üre gübresi bin 800 liradan 5 bin 500 liraya, 20-20 taban gübresi bin 680 liradan 4 bin 300 liraya fırladı.

Bu zamlardan sonra, zaten ateş pahasına dönen çiftçinin üretim maliyeti içinden çıkılmaz bir hal aldı. Örneğin, 100 dönüme geçen yıl buğday eken bir çiftçi tarlasında kullanacağı gübreye ortalama olarak yaklaşık 12 bin lira para ödemişti. Bu yıl aynı buğdayı 100 dönüme ekerse en az 35 bin ila 40 bin lira civarında gübre parası ödemek zorunda kalacak. Çiftçinin sadece gübre maliyeti şimdiden 3 kattan fazla arttı. Ancak ürününü sattığında eline 3 kattan fazla para geçmeyecek. Üstelik tohum, ilaç, mazot gibi diğer girdilere gelen yüklü zamlar bu maliyete dahil değil.

DEVLET İTHAL EDİP ÇİFTÇİYE DAĞITSIN

Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Umut Doğru, pahalı gübrenin tarımsal üretimi vurmaması için ithalat önerisi getirdi. Doğru, “Gübreyi devlet doğrudan kendisi ithal edip Tarım Kredi Kooperatifleri üzerinden çiftçilere dağıtabilir. Bunu yaparken de örneğin 6 bin 900 liralık gübre sübvansiyonla çiftçiye 3 bin, 4 bin liraya verilebilir. Aksi halde tarımsal üretimde büyük kayıp yaşayabiliriz” dedi.

Çiftçi ekse bir dert ekmese ayrı bir dert

Bu zamlardan sonra çiftçi tarlasını ekip ekmemeyi düşünür hale geldi. Üretici ekerse zarar etmekten, ekmezse açlıktan korkuyor. Çiftçi tarlasını ekerse ya gübreyi normal kullanıp tüm zararı göze alacak ya da maliyeti düşürmek için daha az gübre kullanma yoluna gidecek. Gübreyi az kullanırsa verim yüzde 50'ye varan oranda azalacak. Bu da çiftçinin eline daha az ürün, daha az para geçmesi demek. Kuraklık sonrası şimdi de pahalı gübre yüzünden verim düşerse markette, manavda, pazarda gıda bulmak zorlaşacak.

Tezgaha düşen az miktardaki ürün de ateş pahası satılacak.

Hükümet ise gıda ithalatına daha da hız verip yine başka ülkelerin çiftçilerini desteklemiş olacak.