Van ve Trabzon'da şaşırtan fiyat artışları! İki ilde neler oluyor?

Ülkeye gelen Rusların Antalya ve Mersin’deki konut fiyatlarına olumsuz etkisinden sonra şimdi de Anadolu’daki farklı iller hızlı fiyat artışlarıyla ön plana çıkmaya başladı.

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) 2023 Mayıs’a ilişkin açıkladığı iki ayrı rapor, satılık konut fiyatlarında Van’ın, kiralık konut fiyatlarında ise Trabzon’un zam şampiyonu olduğunu ortaya koydu.

Buna göre, mayıs ayında ülke genelinde satılık konut fiyatlarının en çok arttığı il, yüzde 122,8 ile Van olurken; aynı ay kiralık konut fiyatları yüzde 288 ile en fazla Trabzon’da zamlandı.

Hem kiralık hem satılık konut fiyatlarının ülke genelinde en çok arttığı ikinci il olarak öne çıkan Malatya’da ise, satılık konutlar mayısta yıllık bazda yüzde 121,7 artarken, kira bedelleri yüzde 261,4 yükseldi.

Öne çıkan bu üç ilin emlakçılar odası başkanları, fiyatlardaki hareketliliğin nedenlerini Sözcü Gazetesi'nden Gamze Bal’a anlattı.

ARAPLARA DOLAR BAZINDA KİRALAMA, KİRALARI UÇURDU

Trabzon İnşaatçılar ve Emlakçılar Odası Başkanı Ayhan Taflan, kentin kiralık konut fiyat artışında başı çekmesinde artan talebe rağmen inşaat maliyetlerinin artışından dolayı yeni konut yapılamıyor olmasının etkili olduğunu; en önemli nedenlerden birinin de, evlerin Arap turistlere günlüğü en az 5-6 bin TL’den başlayan fiyatlarla kiralanması olduğunu söyledi.

Taflan, Körfez ülkelerinden gelen ve geniş aile yapısına sahip bu turistlerin konaklama için otel yerine konut kiralamayı tercih ettiklerini, gelmeden önce de rezervasyon yaptırdıklarını anlattı.

8 BİN TL’Yİ BİR GÜNDE KAZANMA YOLUNA GİDİYORLAR

“Burada kiralık konut fiyatları bir yıl içinde 3 bin 500-4 bin 500 TL seviyelerinde iken 8-10 bin TL’ye kadar çıktı” diyen Taflan, “Ancak ev sahipleri, dairelerini vatandaş yerine Arap turistlere kiralamayı daha çok tercih ediyor. Çünkü 8-10 bin TL’yi bir ayda kazanmak yerine Araplara kiraya verip bu parayı neredeyse bir günde kazanıyorlar. Yani bir ayda 8-10 bin TL yerine 150 bin-240 bin TL kazanmayı tercih ediyorlar” dedi.

Taflan, evlerin Araplara dolar bazında kiralandığını, günlüğü 250 bin dolardan başlayan bu bedellerin lüks evler için günlük 350-400 doları bulduğunu dile getirdi.

TAYİNİ TRABZON’A ÇIKANLAR VE EVLENECEKLER EV BULAMIYOR

Hal böyle olunca, hem tayini çıktığı için Trabzon’a gelen memurların hem de düğün sezonunun başlamasından dolayı evlenecek gençlerin kiralık daire arayıp, bulamamasıyla sonuçlandığı belirtiliyor.

Trabzon’daki kira bedellerinde durum böyleyken Taflan, satılık konut fiyatlarının da 2,5-3 milyon TL’den başladığını anlatan Taflan, 43 yıllık emlakçılık hayatında ilk defa böyle bir dönem yaşadıklarını söylüyor:

EMLAKÇI: "NASIL VERSİN İNSANLAR BU KİRALARI?"

“Hayat pahalılığına ve azalan alım gücüne baktığınızda, hemen herkesin yerleşik yaşayanlardan ziyade kendi kazancını düşündüğünü görüyorsunuz. Turizm sektörü başat bir sektör, tamam ama kaş yaparken göz çıkarmayalım.

Trabzon’un eti belli, budu belli; sanayisi, fabrikası olmayan, işçinin ve memurun yaşadığı bir şehir. Nasıl versin insanlar bu kiraları?

Halk eskiden dişinden tırnağından artırarak ev alırdı, şimdi dişinden tırnağından artırıp kira ödemeye çalışıyor. Turizm sezonu bittiğinde yine biz bize kalacağız. Bu düşünülmüyor. 43 yıldır bu sektörün içindeyim, böyle bir dönem hatırlamıyorum.”

VAN’DA ORANTISIZ GÖÇ ETKİLİ OLDU

Van Emlakçılar Derneği Başkanı Orhan Özdek ise, son dönemde Van’a 10 çevre ilden orantısız bir göç yaşandığını, bu durumun Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra hızlandığını; ayrıca şehirde yaşanan imar sorunundan dolayı yeni konut yapılamadığı için de konut stoğunun eridiğini ve artan talebi karşılayamaz hale geldiğini, bunun da hem kiralık hem satılık daire fiyatlarını artırarak Vanlıları mağdur etmeye başladığını anlattı.

“Van’a gerek yerli gerek yabancı turist tarafında ciddi bir ilgi var. Bu, Van’ın konumu, iklimi, sosyal hayatı ve yaşam kültürü dolayısıyla hep olurdu ama son dönemde ciddi şekilde arttı” diyen Özdek, “Ciddi nüfus artışının getirdiği olumsuzluklardan Van halkı da zarar görüyor. Yeterli konut yok, imar sıkıntısı var. Bölgedeki depremin de etkisi oldu” diye konuştu.

‘BİR GÜNDE 20-25 KİŞİDEN TALEP GELİYOR, EV YOK’

Kentte geçen sene en yüksek kiralık daire fiyatının 4 bin 500 TL iken bu yıl 8-10 bin TL’ye kadar çıktığını kaydeden Özdek, geçen sene 1 milyon TL’den satılan konutların ise bu yıl 2-2,3 milyon TL’ye kadar çıktığını belirtti.

Kentte yaşanan nüfus artışından dolayı talepteki artışa örnek veren Özdek, şöyle dedi:
“Günde en az 20-25 insan kiralık ev istiyor. Sadece bu hafta içinde 90 kişi talepte bulundu. Maalesef arz sıkıntısından dolayı bunların hiçbirine cevap veremedik.”

MALATYA’DA DEPREME DAYANIKSIZ EVLER İÇİN 10 BİN TL İSTENİYOR

Malatya Emlakçılar Odası Başkanı Ali Özgül ise, kentteki kira ve satılık ev fiyatlarındaki artışta depremin etkili olduğunu söyledi.

Şehirdeki evlerin yüzde 90’ının depreme dayanıksız olduğu halde, depremden önce 2 bin 500- 3 bin TL aralığında değişen kira bedellerinin, şu an 10 bin liraya çıktığını ifade eden Özgül, şöyle devam etti:

“Malatya’da 5 bin TL dahi kira için çok büyük bir rakam. 3+1 daireleri normal fiyatlarını 5- 6 bin lira civarında olması gerekirken bugün fiyatları 10 bin liraya kadar yaklaştı. İnsanlar fırsatçılık yapıyor. Bu insanların ona da vicdanlı olmalarını çağrısında bulunuyorum. Bir deprem oldu. Biz hâlâ bir ders alamadık, fırsatçılık yapmaya devam ediyoruz.”